Melisa lekarska - jak uprawiać melisę w ogrodzie? Czy melisa zimuje w gruncie?

2023-10-12 10:52

Melisa lekarska to popularna roślina lecznicza i przyprawowa, którą z powodzeniem możemy uprawiać w ogrodzie. Gdzie sadzić i jak uprawiać melisę? Czy melisa jest wieloletnia? Czy zimuje w gruncie? Wyjaśniamy.

Melisa lekarska (łac. Melissa officinalis), zwana też cytrynowym zielem z powodu wydzielanego aromatu, to bylina pochodząca z rejonu Morza Śródziemnego oraz Azji Środkowej. Jest powszechnie uprawiana niemal na całym świecie, także w Polsce.

Spis treści

  1. Jak wygląda melisa lekarska? Czy jest wieloletnia?
  2. Melisa to roślina lecznicza i przyprawowa
  3. Galeria zdjęć: Melisa lekarska
  4. Uprawa melisy w ogrodzie
  5. Jak rozmnażać melisę lekarską?
  6. Czy melisa zimuje w gruncie?
  7. Kiedy zbiera się melisę?
  8. Melisa jako roślina ozdobna
  9. Melisa w doniczkach

Jak wygląda melisa lekarska? Czy jest wieloletnia?

Melisa lekarska to wieloletnia krzewinka, która tworzy kępy średnicy około 60 cm, złożone z licznych wzniesionych, delikatnie owłosionych i rozgałęziających się pędów dorastających do 60 cm wysokości. Pędy są gęsto ulistnione: liście melisy są soczyście zielone, jajowate, ząbkowane na brzegach.

Melisa lekarska kwitnie od czerwca do sierpnia. Drobne kwiaty, początkowo żółtawe, z czasem bielejące, wyrastające w kątach liści, są zebrane w nibyokółki na wierzchołkach pędów kwiatostanowych. Melisa to roślina miododajna, wydziela dość intensywny zapach cytryny.

Melisa to roślina lecznicza i przyprawowa

Melisa lekarska to roślina lecznicza. Surowcem zielarskim jest liść melisy (Folium Melissae), który zawiera olejek eteryczny, garbniki, żywice, goryczki, glikozydy, kwasy organiczne, śluzy i witaminy.

Melisa wykazuje właściwości łagodzące nadmierne pobudzenie układu nerwowego, dlatego jest stosowana w stanach nerwicowych i depresjach. Wpływa też korzystnie na pracę układu pokarmowego, poprawiając trawienie i apetyt. Może być też stosowana zewnętrznie w postaci okładów łagodzących urazy, owrzodzenia, obrzęki, ukąszenia owadów oraz bóle stawów.

Melisa lekarska to również roślina przyprawowa. Świeże liście melisy stosuje się jako przyprawę kuchenną oraz dodatek do sałatek, lodów i deserów. Napary z liści melisy są stosowane w zastępstwie herbaty.

Przeczytaj też:

Galeria zdjęć: Melisa lekarska

Uprawa melisy w ogrodzie

Melisa lekarska najlepiej rośnie na ciepłych, słonecznych i osłoniętych od wiatru stanowiskach. Choć urośnie również w półcieniu i na cienistych, wilgotnych stanowiskach, to wtedy będzie zawierać mniej olejków eterycznych i będzie mniej aromatyczna.

Melisa wymaga gleby żyznej i dostatecznie wilgotnej, ale jednocześnie dość lekkiej i przepuszczalnej, ciepłej i dobrze spulchnionej, zasobnej w wapń. Lubi glebę dobrze nawiezioną, obfitą w makro- i mikroelementy.

Jesienią warto obłożyć podstawę melisy dobrze rozłożonym kompostem – obok nawożenia zabieg ten spełni rolę ochrony korzeni rośliny przed mrozem. W polskim klimacie melisa nie jest całkowicie odporna na mróz i bez dodatkowego zabezpieczenia, w szczególnie mroźne i bezśnieżne zimy może wymarzać.

Jak rozmnażać melisę lekarską?

Melisę lekarską rozmnaża się przez nasiona wysiewane do inspektów w marcu. Rozsadę sadzi się na miejsce stałe w maju, po minięciu wiosennych przymrozków, w rozstawie 20–40 cm. Nasiona można też wysiewać na rozsadniku pod koniec maja, wtedy rozsadę sadzimy na miejsce stałe w lipcu następnego roku. Melisę można także rozmnażać wegetatywnie przez podział starszych, dobrze rozrośniętych kęp roślin.

Czy melisa zimuje w gruncie?

Melisa lekarska zimuje w gruncie w postaci podziemnych kłączy. Jej część nadziemna zamiera na zimę. Wiosną z kłączy wyrastają nowe pędy.

Kiedy zbiera się melisę?

Ziele melisy zbiera się w sezonie dwukrotnie:

  • pierwszy raz tuż przed kwitnieniem rośliny (na początku czerwca),
  • drugi – po kwitnieniu (pod koniec sierpnia), ścinając pędy kilka centymetrów nad ziemią.

Pojedyncze liście można zbierać przez cały sezon. Zbiory najlepiej przeprowadzać w suche, słoneczne dni, w godzinach popołudniowych – wtedy rośliny zawierają najwięcej olejku eterycznego i są najbardziej aromatyczne.

Melisa lekarska
Autor: GettyImages Melisa lekarska

Melisa jako roślina ozdobna

Melisa lekarska może być wykorzystywana również jako roślina ozdobna. Doskonale nadaje się m.in. do wielogatunkowych zestawień w ogródkach ziołowych, ale może być z powodzeniem sadzona w nasłonecznionych miejscach ogrodu jako uzupełnienie rabat bylinowych, jako tło dla niskich roślin kwitnących i na obwódki rabat. Najlepiej prezentuje się w naturalistycznych założeniach ogrodowych oraz w ogrodach w stylu wiejskim i swobodnym.

Melisa w doniczkach

Melisę lekarską można z powodzeniem uprawiać w pojemnikach na balkonach i tarasach, ale wtedy trzeba ją zabezpieczać na zimę, w przeciwnym wypadku przemarznie.

Poznaj też inne rośliny lecznicze i przyprawowe, które można uprawiać w ogrodzie:

Zioła z przydomowego ogrodu? Rozpoznasz?

Pytanie 1 z 10
Jak nazywa się to zioło?
tymianek pospolity
Zioła w domu i na balkonie
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają