Jak zbudować drewniany podest nad wodą
Pomost nad oczkiem wodnym wygląda efektownie, miło jest też na nim posiedzieć. Jednak w ogrodach zamiast niego lepiej zbudować drewniany podest.
Autor: Andrzej Szandomirski
Drewniany podest może zastąpić utwardzoną nawierzchnię, ułatwia też dostęp do wody – nawet w deszczowe dni, gdy zwykłe żwirowe lub trawiaste nabrzeże bywa grząskie. Jest ważnym elementem małej architektury. Po ustawieniu stołu i siedziska staje się wygodnym miejscem odpoczynku.
Usytuowanie podestu nad wodą
Podest najczęściej sytuuje się w takim miejscu nad wodą, by dostęp do niego był najwygodniejszy. Może tworzyć jedną powierzchnię lub cały system platform umieszczonych na różnych poziomach. Jeżeli podest znajduje się w pobliżu domu, warto zainstalować na nim oświetlenie, aby było możliwe korzystanie z tego miejsca wieczorem.
Materiał na podest
Do budowy podestu najlepiej użyć drewna o dużej odporności na szkodliwe działanie wilgoci i warunków atmosferycznych. Z krajowych gatunków najlepsze są dąb i modrzew. Ostatnio są popularne gatunki egzotyczne. Należy wybierać te z nich, które zawierają najmniej substancji oleistych. Będą one bowiem z każdym deszczem przedostawać się do wody. Odpowiednie są na przykład bangkirai, cumaru, ipe i massaranduba.
Deski muszą być wyheblowane i wygładzone papierem ściernym. Ich powierzchnia może być gładka lub ryflowana, czyli z podłużnymi rowkami. Zaletą ryflowania jest to, że z powierzchni desek szybciej jest odprowadzana woda i ryzyko poślizgnięcia się na nich jest nieduże, nawet wtedy, gdy są mokre. Dobrze, jeśli górne krawędzie desek są sfazowane (czyli lekko ścięte pod kątem), dzięki temu będą się mniej niszczyły w trakcie eksploatacji. Materiał przeznaczony do budowy podestu powinien wcześniej poleżeć przez pewien czas na zewnątrz budynku. Dzięki temu drewno nabierze odpowiedniej wilgotności i nie będzie ulegało później dużym odkształceniom.
Impregnacja drewna
Drewno przeznaczone do budowy podestu powinno być zabezpieczone przed gniciem. Najlepiej zrobić go z elementów impregnowanych ciśnieniowo, bo są najtrwalsze. Innym sposobem jest moczenie drewna w kąpieli ze środków impregnujących przez jedną-cztery godziny zależnie od grubości elementów. Ta metoda jest jednak dość kłopotliwa: wymaga czasu i odpowiednio dużych pojemników. Poza tym trzeba będzie zutylizować dużą ilość pozostałych po impregnacji substancji nieobojętnych środowisku. Drewniane elementy można też pokryć kilka razy impregnatem, jest to jednak najmniej skuteczna metoda ich zabezpieczenia. Środki, którymi będziemy zabezpieczać elementy pomostu, powinny być nietoksyczne dla ryb i roślin wodnych. Konserwacji nie wymaga drewno egzotyczne. Z czasem pokrywa się ono szlachetną, srebrzystoszarą patyną.
Konstrukcja podestu
Głównym elementem konstrukcji są drewniane belki tworzące ramę, do której przytwierdza się deski. Aby rama była bardziej sztywna, warto łączyć belki na zakładkę. Pod każdym ich połączeniem podpora powinna spoczywać na solidnie umocowanych słupkach zakotwionych w betonowych stopach fundamentowych (można je wykonać na miejscu lub kupić gotowe). Konstrukcja podestu nie może mieć kontaktu z ziemią, bo to sprzyja butwieniu drewna. Dlatego drewniane słupki nie powinny być mocowane bezpośrednio w betonie, ale osadzone w metalowych podstawkach lub płaskownikach. Elementy te powinny być tak zakotwione w fundamencie, aby umożliwiały zamocowanie słupków pionowo, 5-7 cm nad powierzchnią gruntu. Po zamontowaniu słupków układa się na nich belki tworzące ramę i mocuje specjalnymi stalowymi kątownikami ze wzmocnieniem. W narożach ramy belki łączymy stalowymi kątownikami łącznikowymi.
Pod podestem warto rozłożyć folię lub geowłókninę i przykryć je żwirem. To zapobiegnie wyrastaniu roślin, których usuwanie spomiędzy desek jest trudne.
Autor: Andrzej Szandomirski
Ważne jest wypoziomowanie konstrukcji i nadanie jej 2-procentowego spadku wzdłuż desek. Ułatwi to odpływ wody z powierzchni podestu. Ewentualne różnice poziomów gruntu należy zniwelować, różnicując wysokości słupków podporowych.
Ważne jest wypoziomowanie konstrukcji i nadanie jej 2-procentowego spadku wzdłuż desek. Ułatwi to odpływ wody z powierzchni podestu. Ewentualne różnice poziomów gruntu należy zniwelować, różnicując wysokości słupków podporowych.
Deski do ramy należy tak zamocować, by pozostały między nimi 5-7-milimetrowe odstępy. Pozwolą one na swobodny odpływ wody z podestu i szybsze przesychanie desek, co przedłuży ich trwałość. Szczeliny te pozwolą także na swobodną pracę drewna – na przemian pęczniejącego i przesychającego.
Deski pod wpływem ugięcia sprężynują i z czasem się luzują. Dlatego do ich mocowania lepiej używać wkrętów zamiast gwoździ oraz w miarę możliwości przykręcać je na przemian – od góry i od dołu. Główki wkrętów można zagłębić w desce, a potem zaszpachlować, ale nie jest to konieczne, bo rysunek, jaki tworzą na podeście, jest jego dodatkowym elementem dekoracyjnym.
Wszystkie metalowe elementy powinny być zabezpieczone przed korozją, najlepiej ocynkowane. Do przytwierdzania desek z drewna egzotycznego polecane są wkręty miedziane.
