Rośliny soliterowe – przegląd gatunków i funkcje w ogrodzie
Rośliny soliterowe zazwyczaj sadzi się na głównej ekspozycji (np. od strony frontowej), ewentualnie w centralnej części ogrodu. To największe, najbardziej okazałe żywe ozdoby zielonego zakątka. Dlatego zazwyczaj soliterem jest drzewo, rzadziej krzew lub wysoka bylina. Co warto wiedzieć o roślinach soliterowych?
Autor: www.thinkstockphotos.com
Duży egzemplarz jałowca jako soliter na trawniku
Określenie soliter dotyczy wysokiej rośliny (w naturze drzewa lub krzewu) rosnącego samotnie na otwartym terenie. W ogrodach jednak – chociażby ze względu na fakt, że zazwyczaj wszelkie elementy są bardziej „ściśnięte” – soliterami mogą być nawet gatunki o znacznie mniejszych rozmiarach, chociażby byliny lub grupa bylin tego samego gatunku. Powinny one jednak osiągać co najmniej 2-2,5 m wysokości.
>>Przeczytaj też: Najpopularniejsze byliny ogrodowe o dużych, dekoracyjnych liściach
Znaczenie roślin soliterowych
W ogrodzie rośliny soliterowe mogą pełnić różnorodną funkcję, z reguły jednak uprawia się je w sprecyzowanych celach:
- to główna zieleń ekspozycyjna – dlatego często umieszcza się ją w wyeksponowanym miejscu, np. w centralnym miejscu na trawniku;
- soliter wprowadza do ogrodu istotny element piętrowości. Ogród bez wysokich krzewów i drzew wygląda nienaturalnie, soliter w dużej mierze rozwiązuje ten problem;
- soliter daje cień (w wielu przypadkach to korzystne zjawisko – zwłaszcza na otwartym terenie) i zapewnia większą prywatność.
>>Przeczytaj też: Urządzanie ogrodu: drzewa dające cień
Najlepsze garunki roślin soliterowych
Na solitery najczęściej wybiera się gatunki, które wyróżniają się swoim wyglądem: mają oryginalny pokrój, niezwykle dekoracyjne liście, kwiaty lub owoce. Jednocześnie powinny to być rośliny mało kłopotliwe w uprawie. Ze względu na częste sadzenie na terenie nieosłoniętym odradza się uprawę drzew, krzewów czy bylin wrażliwych na mrozy oraz silnie wiatry. Które gatunki najlepiej nadają się na rośliny soliterowe?Drzewa i krzewy liściaste:
- Dęby – z reguły osiągają znaczne rozmiary, mają przy tym rozłożystą koronę, dlatego poleca się je przede wszystkim do dużych ogrodów. Okazały dąb nadaje poniekąd duszę ogrodowi, dostarcza pokarmu dla dzikich zwierząt, daje schronienie faunie a także... ludziom. Pasuje do ogrodów różnego typu, w tym wiejskich naturalistycznych i leśnych. W ogrodzie można uprawiać różne gatunki: dąb szypułkowy, bezszypułkowy, burgundzki lub dwubarwny.
- Miłorząb dwuklapowy – to okazałe drzewo wytwarza atrakcyjne wachlarzowate liście przebarwiające się na żółto. Gatunek jest nie do „zdarcia” - wytrzymuje mrozy, susze, silne wiatry, a w dodatku z reguły nie jest atakowany przez choroby i szkodniki.
- Katalpa bignoniowa – osiąga do 20 m wysokości. Jej ozdobą są duże, osiągające nawet 25 cm długości, liście. Drzewo jest mało wymagające i łatwe w uprawie.
- Głogi – to drzewa lub krzewy nadające się zarówno do małych, jak i dużych ogrodów. Są niezwykle atrakcyjne wiosną (gdy kwitną) oraz jesienią (gdy owocują). Dostarczają cennego pożywienia ptakom. Owoce nadają się także na przetwory.
- Wierzba babilońska 'Tortuosa' – drzewo szybko rosnące, lubi dość wilgotne podłoża i wytwarza mocno poskręcane pędy uginające się ku ziemi. Posadzony w ogrodzie od razu zwraca na siebie uwagę. Dorasta do 8 m wysokości. Pędy są wykorzystywane we florystyce.
- Magnolie – to jedne z najpiękniejszych roślin soliterowych polecanych do małego ogrodu. Urzekają swoimi kwiatami.
Iglaki:
- Świerk kłujący – to jeden z najbardziej okazałych i dekoracyjnych świerków. Zwykle dorasta do 20 m wysokości i wytwarza regularną, stożkowatą koronę. Zajmuje dużo miejsca. Igły są sztywne, kłujące, srebrzysto- lub niebieskozielone.
- Cyprysik nutkajski – to jeden z najbardziej mrozoodpornych cyprysów. Jego zaletą jest atrakcyjny pokrój (pędy przewieszają się, nadając mu nieco „płaczący” wygląd).
- Cypryśnik błotny – to interesująca propozycja na roślinę soliterową do miejsc o wysokim poziomie wód gruntowych. Przed zimą zrzuca igły wraz z krótkopędami. Wyróżnia go jeszcze jedno – w miejscach okresowo zalewanych wytwarza korzenie oddechowe wystające z ziemi.
- Jałowiec pospolity – podstawowy gatunek osiąga kilka metrów wysokości i raczej ma wąski, strzelisty pokrój. Nadaje ogrodowi większej naturalności. Dobrze sprawdza się w małych ogrodach. Radzi sobie w suchej, mało urodzajnej glebie. Dostarcza nie tylko wrażeń „estetycznych”, ale także przyprawy do kuchni (szyszkojagody).
Byliny:
- Gunnera olbrzymia – roślina wymaga dużo miejsca, gdyż mocno rozrasta się wszerz. Osiąga do 2 m wysokości. Wytwarza ogromne liście wyrastające na kolczastych ogonkach i zielonobrązowe maczugowate kwiaty.
- Miskant chiński – trawa ozdobna, dorastająca do 2 m wysokości. Tworzy gęste kępy. Dobrze wygląda posadzona na trawniku.
