Gatunki głogu do sadzenia w ogrodach, wymagania, uprawa i pielęgnacja
Wśród gatunków głogu uprawianych w naszych ogrodach najpopularniejsze są: głóg jednoszyjkowy, głóg dwuszyjkowy i głóg pośredni. Dowiedz się czym różnią się gatunki głogu i jakie wymagania uprawowe mają głogi, poznaj zastosowanie głogów w ogrodzie.
Dawniej często spotykany w wiejskich ogrodach głóg, na wiele lat odszedł w zapomnienie. Obecnie powraca do łask i coraz częściej pojawia się w przydomowych ogrodach. Powodem ponownego zainteresowania głogiem są jego jadalne, dekoracyjne, czerwone owoce, ozdobne, białe lub różowe kwiaty, klapowane, zielone, liście przebarwiające się jesienią na żółto oraz ostre kolce, dzięki którym głóg może być wykorzystany do tworzenia żywopłotów obronnych.Głóg to rodzaj niewielkich drzew lub dużych krzewów, liczący ponad 200 gatunków, z których kilka rośnie dziko w naszym kraju lub uprawianych w ogrodach. Należą do nich m.in.:
- głóg jednoszyjkowy (łac. Crataegus monogyna),
- głóg dwuszyjkowy (Crataegus laevigata),
- głóg pośredni (Crataegus ×media).
Poszczególne gatunki głogu są do siebie podobne, jednak ich odmiany ozdobne mogą różnić się między sobą pokrojem, siłą wzrostu lub barwą kwiatów.
Gatunki głogu - głóg dwuszyjkowy
Głóg dwuszyjkowy to niewielkie drzewo lub duży krzew, dorastający do około 5 m wysokości. Ma luźny pokrój i liczne, sztywne pędy, pokryte ostrymi, długimi cierniami. Liście są szerokie, zielone, mocno powcinane, odwrotnie jajowate, płytko klapowane (to jedna z cech, po której można odróżnić go od głogu jednoszyjkowego). Gatunek zakwita w maju i na początku czerwca . Kwiaty są pojedyncze, dość duże, białe lub różowe, zebrane w niewielkie baldachogrona (kwiaty mają jeden słupek z dwoma szyjkami), ale odmiany wyróżniają się kwiatami bardziej ozdobnymi.Owoce głogu dwuszyjkowego dojrzewają pod koniec lata i na początku jesieni. Są błyszczące, mają czerwoną barwę i dwie pestki. Są przysmakiem dla ptaków, zwłaszcza kosów, drozdów i wron.
Wśród odmian na uwagę zasługują między innymi: 'Gireoudii' - odmiana o białych kwiatach, ciekawym, różowo-białym zabarwieniu młodych liści oraz różowo-czerwonym zabarwieniu młodych, wiosennych przyrostów; 'Plena' - odmiana o białych kwiatach i ciemnozielonych, mocno powcinanych liściach; 'Crimson Cloud' - odmiana o kwiatach pojedynczych, ciemnoróżowych z dużym, białym oczkiem wewnątrz korony.
>>Przeczytaj też: Dlaczego głóg dwuszyjkowy nie kwitnie
Gatunki głogu - głóg jednoszyjkowy
Drugim często spotykanym w ogrodach gatunkiem głogu jest głóg jednoszyjkowy, który rośnie jako niewielkie drzewo lub wysoki krzew - maksymalnie osiąga do 12 m wysokości (zwykle jest mniejszy: 6-8 m). Jest podobny do głogu dwuszyjkowego, ale ma krótsze ciernie, za to dłuższe, mocno klapowane liście i większe rozmiary, a jej kwiaty mają słupek z jedną szyjką. Głóg jednoszyjkowy kwitnie od maja do czerwca, kwiaty są białe, zebrane w baldachogrona. Owoce dojrzewają we wrześniu. Są drobne, czerwone i mączyste w smaku. Mają jedną pestkę. Długo utrzymują się na roślinie.
Odmiany głogu jednoszyjkowego zaskakują oryginalnością i dekoracyjnością, jak np. 'Stricta' o pokroju wąsko stożkowym lub kolumnowym, dorastająca do 6-10 m wysokości i posiadająca białe kwiaty oraz kuliste, czerwone owoce, 'Punicea' o ciemnoróżowych, pojedynczych kwiatach z białym środkiem, 'Variegata' o bardzo dekoracyjnych, pstrych, biało-zielonych liściach, karłowa odmiana 'Compacta' szczepiona na pniu i rozwijająca mocno powcinane, zielone liście, 'Flexuosa' - odmiana niska (3-4 m) wytwarzająca mocno powyginane pędy.
Gatunki głogu - głóg pośredni
W ogrodach duże znaczenie ozdobne mają też piękne odmiany głogu pośredniego, jak np. 'Paul’s Scarlet' o pokroju niewielkiego drzewka 6-8 m wysokości, bardzo ozdobnych, pełnych, ciemnoróżowych kwiatach i kulistych, czerwonych owocach, która czasem oferowana jako odmiana głogu dwuszyjkowego, 'Rubra Plena' - odmiana podobna do poprzedniej, ale jej kwiaty mają jaśniejszy odcień płatków na spodniej stronie co daje ciekawszy efekt kolorystyczny.
Gatunki głogu - głóg szkarłatny
Głóg szkarłatny (Crataegus coccinea) to jeden z najefektowniejszych gatunków, często spotykany w zieleni miejskiej. Osiąga do 8 m wysokości. Ma wrębne liście o piłkowanych brzegach. Kwiaty są białoróżowe. Dużym atutem rośliny są duże (nawet 2 cm średnicy) szkarłatne owoce zebrane w baldachogrona.
Gatunki głogu - głóg Maksymowicza
Głóg Maksymowicza (Crataegus maximowiczii) to roślina, która ma zwarty pokrój i dorasta do 7 m wysokości. Ma mało cierni. Liście są szerokojajowate, płytko klapowate. Blaszki od spodu są biało-omszone. Kwitnie na przełomie maja i czerwca. Kwiaty są białe, zebrane w gęste kwiatostany. Głóg Maksymowicza wytwarza ciemnoczerwone lub ciemnobrązowe owoce. Liście atrakcyjnie przebarwiają się w okresie jesiennym.
Gatunki głogu - głóg pierzastolistny
Głóg pierzastolistny (Crataegus pinnatifida) dorasta do 5-7 m wysokości. W porównaniu z innymi gatunkami głogu wytwarza większe owoce. Blaszki liściowe są głęboko powcinane. Głóg pierzastolistny jest łatwy w uprawie. Jednak zaleca się go osłaniać przed nadejściem zimy. Gatunek jest atrakcyjny wizualnie i przydatny w ziołolecznictwie, ale trudno dostępny w Polsce.
Gatunki głogu - głóg złotoowocowy
Głóg złotoowocowy (Crataegus chrysocarpa) ten gatunek zwraca na siebie szczególną uwagę jesienią. Jego owoce (zarówno skórka jak i miąższ) mają (chociaż nie zawsze) żółtą barwę. Posadzenie kilku okazów w szpalerze przemieszanych z gatunkami o typowych szkarłatnych owocach pozwoli uzyskać ciekawy efekt kolorystyczny. Głóg złotoowocowy dorasta do 7 m wysokości. Ma mało „głogowe” liście – blaszki są jajowate lub eliptyczne.
Autor: GettyImages
Głóg jednoszyjkowy w okresie kwitnienia
Głogi - wymagania i uprawa głogów
Głogi to rośliny mało wymagające, łatwe w uprawie i długowieczne. Najlepiej rosną na glebach świeżych, żyznych i próchniczych, ale poradzą sobie również na słabszym podłożu (z wyjątkiem gleb podmokłych i kwaśnych). Krzewy tworzą głęboki system korzeniowy, dlatego nie lubią przesadzania i od razu powinny być posadzone na miejscu docelowym. Preferują stanowiska słoneczne, jednak mogą rosnąć też w półcieniu. Są również odporne na mróz, suszę i zanieczyszczenia miejskie, dlatego doskonale nadają się do sadzenia w miastach. Ważną cechą głogów jest też mrozoodporność, bo gatunki, które dobrze czują się w rejonach Polski zachodniej, nie przetrwają srogich zim w centrum i na wschodzie kraju.
Głogi nie wymagają szczególnej pielęgnacji, pod warunkiem że zostaną dobrane pod kątem wymagań siedliskowych. Krzewy mogą rosnąć niemal bez naszej interwencji, choć dzięki zabiegom pielęgnacyjnym możemy poprawić ich kondycję.
- Nawożenie głogów. Gatunki tracące liście na zimę potrzebują wiosennego zasilania kompostem lub wieloskładnikowymi nawozami chemicznymi i cięcia pielęgnacyjnego, podczas którego usuwa się pędy suche, uszkodzone lub chore.
- Cięcie głogów. Możemy też poprawić ich pokrój, przycinając zbyt wysokie czy rozwichrzone pędy. Cięciem pobudzimy także krzewy do obfitego kwitnienia. Te gatunki, których kwiaty rozwijają się wiosną lub wczesnym latem na pędach zeszłorocznych, tniemy tuż po kwitnieniu, skracając pędy nawet o 3/4 długości. Te, które zakwitają na pędach tegorocznych latem lub jesienią, tniemy wczesną wiosną.
Wadą głogów jest mała odporność na choroby (z wyjątkiem najodporniejszego głogu szkarłatnego), dlatego mogą zapadać na infekcje grzybowe i bakteryjne (parch, mączniak, plamistość liści, rdza, zaraza ogniowa). Liście roślin są też przysmakiem szkodników, w tym przede wszystkim mszyc, przędziorków i gąsienic motyli (np. niestrzępa głogowca).
Autor: GettyImages
Ogród nabierze kolorów, jeśli posadzimy krzewy i drzewa, których owoce są czerwone - berberys, głóg, irga, ognik, ostrokrzew, róża dzika; pomarańczowe – jarząb pospolity (jarzębina), ognik, rokitnik; żółte – ognik, pigwowiec; białe lub różowe – śnieguliczka. Z owoców wiszących na gałęziach ucieszą się też ptaki. Po pierwszych przymrozkach coraz częściej będą korzystać z naturalnej, ogrodowej stołówki. Chętnie poskubią berberys, rokitnik, głóg, jarzębinę, kalinę, irgę i ozdobną jabłonkę.
Głogi w ogrodzie - zastosowanie
Głogi mogą mieć w ogrodzie wiele zastosowań. Można z nich tworzyć formowane żywopłoty ochronne (ze względu na ostre kolce) lub sadzić w wielogatunkowych grupach. Odmiany karłowe i szczepione na pniu nadają się do uprawy w małych ogrodach i pięknie prezentują się w kompozycjach rabatowych lub jako solitery. Z głogów można też tworzyć szpalery lub obsadzać nimi alejki i ścieżki. Ze względu na swój luźny pokrój, kolczaste pędy i jadalne owoce, głogi mogą też pełnić w ogrodzie rolę bardziej użytkową.
>>Przeczytaj też: Głóg – właściwości zdrowotne i zastosowanie głogu
Owoce wielu gatunków głogu są jadalne i zdrowe, dlatego można z nich przyrządzać różne przetwory lub zjadać na surowo. Rośliny stanowią też znakomite schronienie i źródło pożywienia w okresie późnojesiennym dla drobnych ptaków śpiewających. W okresie kwitnienia przywabiają natomiast pszczoły oraz inne owady zapylające.
Polecany artykuł:
